QUY
TRÌNH GIÁM ĐỊNH HÀNG HÓA TỔN THẤT TRONG CONTAINER
1. Quy trình giám
định hàng hóa tổn thất trong container
Một số khái niệm về container:
Theo định nghĩa quốc tế (ISO) –
International Organization for Standardization, được thành lập vào năm 1946 và chính
thức hoạt động vào ngày, container là dụng cụ vận tải có đặc điểm sau:
+ Có hình dáng cố định và bền chắc dễ sử
dụng nhiều lần.
+ Có cấu tạo đặc biệt để thuận tiện cho
việc chuyển chở bằng một hay nhiều phương thức vận tải không phải xếp dỡ hàng
hóa ở dọc đường.
+ Có thiết bị riêng để thuận tiện cho
việc sắp xếp và thay đổi từ công cụ vận tải này sang công cụ vận tải khác.
+ Có cấu tạo đặc biệt để thuận tiện cho
việc xếp hàng vào và dỡ hàng hóa ra.
+ Có dung tích không ít hơn 1m khối.
– Từ định nghĩa trên, ta thấy container
không phải là một loại bao bì hàng hóa thong thường, mặc dầu nó thực hiện chức
năng như một loại bao bì vận tải. Container cũng không phải là 01 bộ phận gắn
liền với công cụ vận tải.
Phân loại container:
Container được phân chia làm nhiều loại
dựa trên các tiêu chuẩn khác nhau:
Theo kích thước:
– Container loại nhỏ (khối lượng dưới 5
tấn, dung tích 5 m khối)
– Container loại vừa (khối lượng 5 – 10
tấn, dung tích 10 m khối)
– Container loại lớn (khối lượng trên
10 tấn, dung tích trên 10 m khối)
Theo vật liệu chế tạo:
a) Container thép (Steel container)
Loại này dung bộ khung và các tấm pa- nen
bằng thép (thép thường hoặc thép cao cấp), toàn bộ cấu trúc đều được hàn, các tấm
pe- nen được uốn lượn song nên rắn chắc, có sức chịu lực cao.
Loại này có ưu điểm:
– Kín nước, ít rò rỉ và ít biến dạng.
– Bền chắc, ít hư hỏng khi va đập, cọ
xát.
– Dễ dàng sửa chữa vì thép là vật liệu
mua bán phổ thong trên thị trường.
– Giá thành chế tạo tương đối thấp vì
giá thép rẻ hơn nhôm hay nhựa FRP.
Nhược điểm:
– Tốn nhiều công sức bảo dưỡng vì thép
dễ bị ăn mòn.
– Trọng lượng vỏ Container tương đối nặng
hơn với nhôm hay vật liệu khác.
b) Container nhôm (Aluminium Container)
Có 2 loại container nhôm:
– Loại có bộ khung toàn bộ bằng thép và
chỉ có pa- nen bằng nhôm.
– Loại có khung mặt trước và khung mặt
sau bằng thép. Các cấu kiện còn lại đều bằng nhôm.
Khung nhôm được hàn liên kết với nhau,
còn Pa- nen được tán ri- vê (rivet) và gia cố bởi các cột đứng bố trí bên trong
hoặc bên ngoài.
Loại này có ưu điểm:
– Trọng lượng vỏ container nhẹ, thể
tích chứa hàng nhiều hơn vì pa- nen nhôm nhẹ và mỏng hơn.
– Hộp kim nhôm có dáng vẻ bên ngoài đẹp
và ít bị ăn mòn nhờ lớp o- xít nhôm tự hình thành và che phủ trên mặt.
– Hộp kim nhôm tương đối dẻo, tuy dễ biến
dạng bởi áp lực nhưng lại dễ phục hồi dáng cũ.
Nhược điểm:
– Dễ xước, rách khi vập.
– Giá thành chế tạo cao vì giá vật liệu
nhôm đắt.
c) Container chất dẻo (FRP)
Cấu trúc của container chất dẻo gồm có
khung thép và pa- nen bằng gỗ dán, hai vách dọc phủ chất dẻo gia cố bằng sợi thủy
tinh. Khung thép được hàn và pa- nen được gắn chặt vào khung bằng ri- vê hoặc
bu- lông (bolts). Sợi thủy tinh có thể được tết thành dây, cắt xén độ dài thích
hợp và xếp thành lớp hoặc được dệt thành tấm trộn lẫn vào nhựa hướng đến độ dính
bắt của nhựa dẻo, làm giảm khả năng chống thấm của kết cấu. Vì lẽ đó, sợi thủy
tinh thường được trộn với tỷ lệ 20- 30%, vừa đảm bảo kỹ thuật vừa có giá thành
phải chăng.
Ưu điểm của loại container chất dẻo là:
– Dung tích chứa hàng bên trong lớn do
pa- nen mỏng hơn so với sử dụng vật liệu khác.
– Hơi nước ít đọng bên trong container
nhờ lõi Pa- nen bằng nhựa dẻo có tính cách nhiệt khá tốt do đó hạn chế hiện tượng
hư hỏng hàng do đổ mồ hôi.
– Chống ăn mòn tốt hơn vật liệu khác.
Nhược điểm:
– Vỏ container tương đối nặng, gần bằng
vỏ thép.
– Giá thành chế tạo khá cao vì vật liệu
và gia công cao.
Theo cấu trúc:
Có container kín (closed container),
container mở (open top container), container khung (frame container), container
gấp (flate container), container có bánh lăn v.v….
Theo cách sử dụng:
a) Container bách hóa (General Cargo
Container)
Là loại container thường sử dụng chở
hàng khô có bao bì nên đôi khi được gọi là container hàng khô (dry cargo
container), là loại hàng đòi hỏi không phải khống chế nhiệt độ bên trong
Container ở mức nhất định.
b) Container bảo ôn (Themrmal
Container)
Được thiết kế dành chuyên chở các loại
hàng đặc biệt đòi hỏi khống chế nhiệt độ bên trong Container ở mức nhất định.Do
đó mái và vách loại thường bọc phủ xốp nhằm ngăn cách nhiệt độ bên trong
Container tiếp xúc và chịu ảnh hưởng nhiệt độ bên ngoài.Có 3 loại Container bảo
ôn:
– Container lạnh: (refrigerated or
reefer Container): Được thiết kế dành chuyên chở các loại hàng cần giữ độ lạnh
cao như thịt, cá, tôm…Có loại máy lạnh được đặt bên trong Container nhưng cũng
có loại dung hơi
được cug cấp qua ống dẫn từ máy lạnh
bên ngoài.
– Container cách nhiệt: (Insulated
Container): Được thiết kế dành chuyên chở rau quả, dược phẩm … có kết cấu cách
nhiệt gìn giữ độ nhiệt ngừa độ gia tăng và thông thường lấy đá làm nguồn gây
mát.
– Container thông gió (Vential
Container): Được thiết kế có những lỗ thông gió ở thành vách dọc hoặc thành
vách trước mặt Container giúp cho hàng hóa chứa bên trong trao đổi không khí
(thở thực vật) được dễ dàng và không bị thối rửa trong thời gian chuyên chở nhất
định.
c) Container đặc biệt (Special
Container):
Là loại container được thiết kế dung
chuyên chở một số loại hàng đặc biệt, gồm các kiểu sau:
– Container khô rời: (Dry Bulk
Container) : Dùng chở hàng khô rời như ngũ cốc, phân bón, hóa chất. Hàng được
rót vào Container qua 2 hoặc 3 miệng quầy (Loading Hatch) bố trí trên mái
Container nhờ tác dụng của trọng lực
– Container bồn (Tank Container): Được
thiết kế gồm một khung đỡ và một bồn chứa để chuyên chở các loại chất lỏng
thông thường. Hàng được rót vào trong qua miệng bồn (manhole) bố trí trên mái
Container và được thoát ra từ ra van xả (Outlet Vale) nhờ tác dụng của trọng lực
hoặc được thoát ra từ miệng bồn bố trí ở trên mái nhờ sức hút của máy bơm. Nó
có thể được lắp thêm thiết bị thay đổi nhiệt độ bên trong phù hợp với từng loại
yêu cầu của hàng hóa.
– Contianer mái mở: (Open Top
Container): Thiết kế thuận lợi cho việc đóng hàng và rút hàng qua mái
Container. Khi đã đóng hàng vào trong, các loại máy móc thiết bị nặng cần tránh
mưa nắng.
– Container mặt bằng: (Plaform
Container): Được thiết kế không vách không vách không mái mà chỉ có mặt bằng vững
chắc, dùng chuyển chở hàng nặng, thiết bị, hàng quá khổ ( có kích thước lớn
kích thước của Container ở mức độ nào đó).
– Container mặt bằng có vách hai đầu (
Plaform Based Container): Phần đáy là mặt bằng vững chắc, ở hai đầu có vách
ngang cố định hoặc có thể tháo lắp. Ngoài ra còn có Container chở ô tô, chở súc
vật sống, Container có sức chứa lớn (High Cubic Container)…
Theo phạm vi áp dụng:
Có Container dùng trong vận tải đường sắt
(Theo tiêu chuẩn UIC và OSGD), dùng trong vận tải đường biển (theo tiêu chuẩn
ISO), dùng trong vận tải đường hàng không.
Cấu tạo Container:
Tên gọi các phần của container:
– Cửa (mặt sau) : Là phần đầu của
container có cửa.
– Vách trước : Là phần đầu song song và
đối diện với cửa.
– Vách trái và bên ngoài : Là các phần
trái, phải của container theo hướng nhìn vào cửa.
– Nóc : Là phần bao che phía trên
container.
– Sàn : Là phần của container để xếp
hàng hóa.
Cấu tạo:
– Container được cấu tạo bởi một khung
(Frame) chịu lực (bằng thép nhôm) với các cửa, vách, nóc, sàn ghép kín.
– Ở một vài loại container (loại vững
chắc hoặc nhôm đặc biệt) có them một số trụ vách trước (front posts), một số trục
vách bên (side posts).
a) Bộ khung:
– Khung vách trước (Front end frame) gồm
1 rầm ngang trên (front header / front top rail) hai tru góc (corner post) 1 rầm
ngang dưới (front still / front bottom rail) và 4 ổ định vị góc (corner
fitting).
– Khung cửa (rear / door end frame) gồm
một rầm ngang trên (door header / front top rail), hai trụ góc (rear corner
post), một rầm ngang dưới (doorsill / rear bottom rail) và 4 ổ định vị góc
(corner fitting).
– Các rầm dọc trên (top side rail), các
rầm dọc dưới (bottom side rail).
– Các xà đáy (cross meneber) nối ngang
giữa hai rầm dọc dưới đễ đỡ sàn.
– Trong số này, có một số xà đáy hình ống
để luồn càng xe nâng (forklift pocket)
– Ở một vài container (loại chắc chắn
hoặc nhôm đặc biệt) có them một số trụ vách trước.
b) Các cửa, vách,
nóc, sàn:
– Tấm vách trước (front panel) : Là tấm
ghép kín giữa các chi tiết của khung vách trước.
– Tấm vách bên (side panel) : Là tấm
ghép kín giữa các chi tiết khung vách bên.
– Những tấm vách này, thường được làm bằng
kiểu nhăn gợn song, phẳng. Trên tấm vách bên có một phần phẳng kéo dài từ nóc đến
sàn, khoảng này (marking panel) để ghi các ký mã hiệu. Ở ngay dưới rầm dọc
trên, có những lỗ thông hơi (ventilator) chỉ cho không khí lưu thông.
– Nóc (roof panel): Là tấm phẳng hoặc
nhăn gợn song. Trường hợp nóc phẳng thì các xà nóc (roof bows) được uốn cong
lên tại điểm nối để không cho nước đọng trên nóc. Các góc của nóc được gia cố bằng
các tấm ke (corner gussets).
– Sàn (floor): Thường bằng các tấm ván
dày, hoặc nhiều tấm mỏng ghép lại và được đỡ bởi các rầm ngang, dọc dưới và các
xà đáy. Khu vực từ rầm ngang cửa đến xà đáy đầu tiên, sàn được bảo vệ bằng một
ngưỡng cửa để tránh hư hỏng bởi các dụng cụ chuyển dịch hàng hóa khi xếp dỡ
hàng hóa trong container.
– Cửa container: Có hai cánh cửa gồm
các tấm phẳng hoặc nhăn gợn sóng ở phía ngoài và bộ khung cửa phía trong. Các cửa
được chế tạo sẵn bằng thép, nhôm v.v … gắn vào 3 – 4 bản lề (hinges). Bản lề là
những tấm thép được hàn vào những cánh cửa và khung cửa có các ống
lót(bushings) và chốt (pins) để quay đóng mở cửa. Mỗi cửa có 1 – 2 thanh gài cửa
(locking bars). Các thanh gài cửa dài suốt dọc chiều cao cửa, có hàn tay gài cửa
(door handle) và dược định vị vào cửa bằng các ổ xoay (locking bar brackets) và
các ổ dẫn (locking bar guides). Ở đầu các thanh gài cửa được hàn các mấu cam
(locking bar cam), phần này sẽ được nằm trong các ổ cam (locking bar cam
retainers) khi cửa đóng; Các ổ này được hàn vào rầm ngang trên hoặc dưới của cửa.
Cửa được đóng, mở bằng tay quay gài cửa. Khi đóng cửa, tay gài cửa được gài chặt
vào mấu dưới (door handel retainer) và mấu trên (door handel catch) có thể kẹp
chì (custom seal) và phải che chắn bằng một custom flap.
– Các điểm cố định để chằng buộc
(lashing fittings) thường được gắn chặt vào khung hoặc tấm vách.
– Ngoài ra, trên container còn yêu cầu
còn phải có các decal hoặc tấm ký mã hiệu (marking plates) ghi những thông tin
cần thiết theo các thỏa ước quốc tế và những quy chế container an toàn hoặc các
custom plate xác định sự đáp ứng thỏa ước quốc tế về Hải Quan.
– Những ISO marking gồm tên viết tắt của
chủ sở hữu, số danh pháp, số kiểm tra, nước sản xuất, kiểm loai v.v…(ghi ở góc
bên phải), và một dãy về giới hạn khối lượng (ghi trên biển khối lượng)…
Quy trình giám định:
a) Khi nhận một lô hàng bị tổn thất, người
nhận hàng (người được bảo hiểm) phải thực hiện những công việc cần thiết sau
1. Người nhận hàng (Người được bảo hiểm)
phải thông báo tổn thất (Notice of Claim) : Tại cảng dỡ hàng, khi nhận hàng với
tàu, phát hiện hai dạng tổn thất : Tổn thất rõ rệt và tổn thất không rõ rệt:
• Đối với tổn thất rõ rệt (Appearant
loss or damage): như hàng hoá bị đổ vỡ, hư hỏng, rách bao bì…người nhận hàng phải
cùng với tàu và cảng lập Biên bản hàng đổ vỡ hư hỏng (Cargo Outturn Report- COR) (Biên bản phải được ghi rõ ngày tháng, số
B/L, số lượng hàng hoá bị hư hỏng của mỗi B/L, tính chất chung của hư hỏng và
phải có chữ ký của Thuyền trưởng và gửi Thông báo tổn thất (Notice of Claim)
cho người chuyên chở biết càng sớm càng tốt và trong thời gian quy định. Trong
trường hợp thuyền trưởng không ký COR thì người nhận hàng phải mời một Công ty
giám định lập biên bản về tình trạng của hàng hoá. Biên bản này chính là thông
báo tổn thất và phải được làm trước hoặc vào lúc giao nhận hàng với tàu.
• Đối với tổn thất không rõ rệt (Non- appearant loss or damage) : (là những tổn thất
thấy hoặc nghi ngờ có tổn thất bên trong kiện hàng, người nhận hàng phải thông
báo tổn thất bằng cách lập một Thư dự kháng (Letter of reservation) và gửi cho
Truyền trưởng hoặc Công ty Đại Lý tàu biển (VOSA) càng sớm càng tốt (thời hạn tối
đa là 3 ngày kể từ ngày giao hàng)
(Ghi chú: Nếu không có thông báo tổn thất
cho người chuyên chở vào lúc giao hàng hoặc trong vòng 3 ngày kể từ ngày giao
hàng thì việc giao hàng được suy đoán là giao đúng như mô tả của B/L và sau này
khi phát hiện tổn thất cũng không khiếu nại người chuyên chở được nữa)
• Sau đó, người nhận hàng phải thông
báo tình hình tổn thất hàng hoá cho Công ty bảo hiểm hoặc đại lý của Công ty bảo
hiểm (Đại lý của các Công ty bảo hiểm thông thường là các Công ty giám định)
2. Người nhận hàng phải tiến hành mọi
biện pháp có thể được để giảm nhẹ và ngăn ngừa tổn thất lây lan.
3. Đảm bảo thực hiện quyền bảo lưu cho
Công ty bảo hiểm để Công ty bảo hiểm giữ quyền khiếu nại đối với những người có
liên quan trách nhiệm đến tổn thất của hàng hoá.
4. Khi nhận được thông báo tổn thất từ
người nhận hàng, Công ty bảo hiểm tự tiến hành giám định tổn thất hoặc uỷ quyền
cho đại lý của mình tiến hành giám định tổn thất. Thông thường đối với lô hàng
mua bảo hiểm của các Công ty bảo hiểm nước ngoài, thì các Công ty này sẽ uỷ
thác cho đại lý của mình tại Việt nam – các Công ty bảo hiểm Việt Nam hoặc các
Công ty giám định tiến hành giám định tổn thất. Chứng thư giám định
(Certificate on damage) được cấp phải xác định rõ : Số lượng, khối lượng hàng bị
tổn thất; Mức độ tổn thất; Nguyên nhân tổn thất. Trong quá trình giám định, khi
cần thiết Giám định viên sẽ hướng dẫn người nhận hàng có những biện pháp nhằm hạn
chế và ngăn ngừa tổn thất tiếp theo
5. Trên cơ sở kết quả giám định được
nêu trong Chứng thư giám định, Công ty bảo hiểm sẽ xem xét, đối chiếu với Hợp đồng
bảo hiểm, nếu tổn thất thuộc phạm vi bảo hiểm thì Công ty bảo hiểm căn cứ vào kết
quả giám định, phân bổ tổn thất, bồi thường tổn thất cho người được bảo hiểm.
b) Nhân viên giám định phải làm theo các bước sau trước khi tới
hiện trường:
1. Nghiên cứu giấy tờ
Trước khi thực hiện vụ giám định, giám
định viên phải nghiên cứu các giấy tờ cần thiết để nắm được :
- giấy yêu cầu có ghi đầy đủ chính xác
không
- giấy tờ kèm theo có đúng, đủ và đồng
bộ không
- tình trạng hư hỏng của bao bì và hàng
hóa
- số, khối lượng hàng hóa bị tổn thất
- nội dung yêu cầu của khách hàng
- các tính chất hàng hóa có liên quan đến
nguyên nhân tổn thất trực tiếp
- địa điểm, ngày, giờ hẹn giám định.
2. Điều tra tìm hiểu:
Cần gặp kho hàng, chủ hàng, người vận tải…
để điều tra tìm hiểu :
- Thái độ vận chuyển, chủ hàng
- Tình trạng và nguyên nhân tổn thất
- Kho hàng, chủ hàng xử lý về lô hàng
- Dự kiến việc sẽ làm để chuẩn bị dụng
cụ chuyên môn thích hợp
- Biên bản giám định
- Giấy ghi diễn biến vụ giám định
- Phiếu cân, biên lai lấy mẫu
- Dụng cụ lấy mẫu và đựng mẫu
- Thước đo, máy tính, máy ảnh…
Trung tâm giám định và chứng nhận hợp chuẩn hợp quy VIETCERT - với những chuyên gia chuyên nghiệp, dày dặn kinh nghiệm, đội ngũ nhân sự tư vấn trẻ, số lượng đông đảo, nghiệp vụ kiến thức chuyên sâu, năng động, thân tình, tận tâm. Chúng tôi luôn sẵn sàng được phục vụ quý khách.
☎️ Hotline: 0905 527 089
🔎 Fanpage: VietCert Centre