GIỚI THIỆU VỀ QUY TRÌNH GIÁM ĐỊNH MÃ HS SẢN PHẨM - VIETCERT

 

GIỚI THIỆU VỀ QUY TRÌNH GIÁM ĐỊNH MÃ HS SẢN PHẨM

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu và gia tăng hoạt động xuất nhập khẩu, việc xác định chính xác mã HS (Harmonized System) cho hàng hóa ngày càng đóng vai trò quan trọng. Mã HS không chỉ là cơ sở để áp dụng thuế suất, mà còn liên quan đến thủ tục hải quan, quy định kiểm tra chuyên ngành, ưu đãi thương mại và thống kê thương mại quốc tế. Chính vì vậy, quy trình giám định mã HS sản phẩm là một bước không thể thiếu nhằm đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa hoạt động thương mại của doanh nghiệp.

I. TỔNG QUAN VỀ MÃ HS

Mã HS (Harmonized System) là hệ thống phân loại hàng hóa do Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) phát triển. Đây là công cụ dùng chung cho toàn cầu nhằm xác định danh mục, phân loại và mô tả hàng hóa thống nhất trên phạm vi quốc tế. Mã HS thường gồm 8 đến 10 chữ số, trong đó:

• 6 chữ số đầu là mã quốc tế do WCO quy định,
• Các chữ số tiếp theo là do từng quốc gia bổ sung để phục vụ mục đích quản lý trong nước.

Việc xác định đúng mã HS rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến:

• Thuế nhập khẩu/xuất khẩu
• Chính sách quản lý hàng hóa (kiểm tra chuyên ngành, giấy phép, kiểm dịch, C/O...)
• Thống kê thương mại
• Ưu đãi FTA

---

II. MỤC TIÊU CỦA GIÁM ĐỊNH MÃ HS

• Xác minh tính chính xác của mã HS đã khai báo.
• Căn cứ vào đặc tính kỹ thuật thực tế của sản phẩm.
• Đảm bảo sự phù hợp với quy định pháp luật và chính sách thương mại hiện hành.
• Hạn chế rủi ro hải quan, tránh truy thu thuế hoặc phạt hành chính do khai sai mã.

---

III. QUY TRÌNH GIÁM ĐỊNH MÃ HS CHI TIẾT

Bước 1: Tiếp nhận yêu cầu và thu thập thông tin

Cần thu thập đầy đủ các thông tin, hồ sơ kỹ thuật và mẫu vật nếu cần. Bao gồm:

• Tên thương mại và tên kỹ thuật của sản phẩm.
• Hình ảnh, bản vẽ, tài liệu mô tả cấu tạo, nguyên liệu, nguyên lý hoạt động.
• Chức năng, mục đích sử dụng, công nghệ sản xuất (nếu có).
• Tài liệu kỹ thuật từ nhà sản xuất (Catalogue, Datasheet, COA, MSDS…).
• Mã HS dự kiến (nếu có), kèm theo căn cứ pháp lý hoặc mã đã từng khai báo.

Bước 2: Kiểm tra và phân tích đặc tính kỹ thuật

• Đánh giá cấu tạo, thành phần vật liệu, chức năng chính của sản phẩm.
• Xác định bản chất hàng hóa theo định nghĩa HS: sản phẩm đó thuộc nhóm nào, dùng để làm gì, hoạt động ra sao.
• Nếu có tranh cãi giữa nhiều nhóm mã, ưu tiên theo nguyên tắc phân loại HS do WCO và Tổng cục Hải quan ban hành.

Bước 3: Đối chiếu hệ thống phân loại HS

Sử dụng:

• Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi (VN), Danh mục HS Việt Nam (VNACCS).
• Ghi chú chương, chú giải nhóm và Hướng dẫn phân loại hàng hóa (Explanatory Notes) của WCO.
• Căn cứ vào quy tắc phân loại như: chức năng chính, nguyên liệu chính, mức độ gia công…
• Các văn bản hướng dẫn phân loại của Tổng cục Hải quan, hoặc tiền lệ phân loại từ cơ sở dữ liệu công bố công khai.

Bước 4: Đề xuất mã HS phù hợp

• Chọn mã HS phù hợp nhất với đặc tính của sản phẩm.
• Có thể đề xuất 2–3 mã để doanh nghiệp lựa chọn theo mục tiêu: đơn giản thủ tục, tối ưu thuế, hạn chế kiểm tra chuyên ngành.
• Phân tích ưu – nhược điểm của mỗi mã (nếu có nhiều phương án hợp lý).

Bước 5: Lập báo cáo giám định

Báo cáo phải thể hiện đầy đủ:

• Mô tả sản phẩm theo dạng tiêu chuẩn của hải quan.
• Đặc tính kỹ thuật và bản chất sử dụng.
• Mã HS đề xuất.
• Căn cứ pháp lý: ghi chú chương/nhóm, thông báo phân loại, công văn hướng dẫn.
• Phân tích nếu có sự khác biệt so với mã HS mà doanh nghiệp đang sử dụng.

Bước 6: Kết luận & tư vấn

• Đưa ra kết luận giám định chính thức, nêu rõ mã HS phù hợp nhất.
• Tư vấn cho doanh nghiệp các thủ tục liên quan như: cần kiểm tra chuyên ngành, xin giấy phép, chứng nhận hợp quy, nộp CO, ưu đãi thuế theo hiệp định…
• Nếu cần, hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ gửi Cục Kiểm định hải quan hoặc xin xác nhận mã HS trước (Advance Ruling).

---

IV. LỢI ÍCH KHI THỰC HIỆN GIÁM ĐỊNH MÃ HS CHUYÊN NGHIỆP

• Tránh bị truy thu thuế hoặc xử phạt do khai sai mã.
• Giảm thiểu rủi ro về pháp lý, lưu kho, giữ hàng.
• Dễ dàng xin giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chuyên ngành.
• Có căn cứ khi xảy ra tranh chấp về thuế hoặc kiểm tra sau thông quan.
• Tối ưu chiến lược thuế quan, tận dụng các ưu đãi từ FTA (EVFTA, CPTPP, ASEAN...).

---

V. KẾT LUẬN

Việc giám định mã HS là một khâu quan trọng trong hoạt động xuất nhập khẩu hiện đại, giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ quy định pháp luật, mà còn nâng cao hiệu quả kinh doanh và giảm thiểu rủi ro về tài chính, thời gian. Doanh nghiệp nên hợp tác với các tổ chức giám định chuyên môn cao hoặc bộ phận tư vấn HS để có được sự bảo đảm pháp lý và kỹ thuật vững chắc cho mọi giao dịch quốc tế.